İSHAKLI SAHİP ATA KERVANSARAYI

İlçemizde Selçuklular döneminden kalma bir "Taşhan" namıyla meşhur tarihi bir Kervansaray vardır. Sultandağı’nda Çarşı Camisi ve hamam yanında bulunan Sahip Ata Kervansarayını Sahip Ata Ali Bin El Hüseyin 1249 yılında yaptırmıştır. Kervansarayın kapısı Selçuklu mimari geleneğine göre doğuya açılmaktadır. Kapının dış kısmı oyma ve yarım yıldızlı taş örmedir. Anakapıdan hanın yazlık kısmına girilir. Yazlık kısmının ortasında mescit bulunmaktadır. Kervansarayın ortasındaki mescid, Selçuklu taş işçiliğinin eşi bulunmaz bir örneğidir. 7x7 metre ebadındaki bir saha üzerinde iki kat halinde inşa edilmiştir. Dört kemer üzerinde yükselen mescid, muntazam kesme taşla yapılmıştır. Mescidin ve hanın inşasında, İslâm öncesi devirlere ait mimari eserlerin enkazından faydalanıldığı anlaşılmaktadır.Hanın ve mescidin duvarlarında muhtelif kabartmalar, kapı ve çekmece motifleri olan taşlar bulunmaktadır. Mescidin kapısı kuzeye açılır. Mescidin üzeri mukarnaslı bir kubbe ile örtülmüştür. Yıkılmış bulunan merdivenleri 2008 yılındaki restorasyonda yeniden yapılmıştır. Mescidin doğu ve batıya açılan iki penceresi vardır. Soldaki pencerenin sol tarafındaki küçük kapıdan minareye çıkılır. Minare merdiveninde örnek bir Türk işçiliği vardır. Mihrap ve kubbesi simetrik taşlardan yapılmıştır. Hanın kışlık bölümüdeki kapının üstü taş oymacılığının güzel örnekleri ile süslüdür. Kapının kemeri onbir taşla örülmüştür. Üstünde 47x65 santimetre ebadındaki mermerde yer alan kitabede Türkçe olarak: "Bu mübarek Hanı, Emüril Müminin dürhanı, fetih babası dünya ve din'in azizi yüce Sultan Keyhüsrev oğlu Keykavus'un hükümdarlığı günlerinde ben Hüseyin oğlu Ali-kulu 647 yılında imar ettim" ifadeleri yazılıdır. 

 

Selçukluların diğer eserlerinde olduğu gibi avlu kapısının anıtsal bir görünümü vardır. Kesme taştan profilli taş işçiliği ile dikkat çekmektedir. Portal nişinin iki yanında iki sütun yer almakta olup, kapının üzeri mukarnaslarla bezenmiştir. Avlunun çevresinde set üzerinde yolcuların kaldığı mekanlar sıralanmıştır. Hanın yazlık bölümü 36x36 metre ebadında, kışlık bölümü içten içe 20x2l,5 metre boyundadır. Batıya üç, kuzeye ve güneye birer penceresi vardır. Hanın üstü beşik örtüsü şeklinde tonoz kubbelerle kaplıdır. Kervansarayın kitabeside ise: "Hâzel-İmaretü-l Hanül-mübarek fi-eyyam-mı devletü's Sultane muazzam Şahân şah-ı âzam,Mâlikü'l-ribakü'l-ümen seyyüdü's selatünü-l-arab-ı ve'lacem İzzet'i ed-dünya" "Ved-din Gıyasü'l-İslâm ve müslimin Ebu'l-Feth Keykavus bin Keyhüsrev bin Keykubat Kasım Emirü'l Müminin Haled-Allahü devlete el-abdüzzaif el-müzennip el-muhtaci-ilâ rahmâtullâh-i teâla Ali bin el-Hüseyin ahsenallah akibete-hû fi Cemazi-el âhir sene seba erbaa ve mis sittemie H.647" yazmaktadır. Sahip Ata Kervansarayı (Taşhan) geçtiğimiz yıllarda aslına uygun olarak restore ettirilmiş ve ilçe halkının kullanımına sunulmuştur. 

Kervansarayın kuzey duvarı önünde de tonozlu bir yapı kalıntısı vardır. Anadolu Selçuklu Mimarisinin güzel örneklerinden olan bu yapının (Sahip Ata Kervansarayı - Taşhan) 1249 (Hicrî 647) yılında Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından yaptırılmış olduğu avlu taçkapısındaki ve kapalı bölüm taçkapısındaki kitabelerden anlaşılmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda aslına uygun olarak restore ettirilen tarihi kervansaray şimdilerde halka cafe-çay bahçesi şeklinde hizmet vermektedir. Gençlerin ilçe merkezindeki popüler uğrak yerlerinden başında gelmektedir. Geçmişle günümüzün bir potada eriyip hayat bulduğu ender mekanlardan birisidir. 

@copyright: sultandaglilar.com

www.sultandaglilar.com