S U L T A N D A Ğ I
TARIM
SULTANDAĞI'NDA TARIM VE BAHÇECİLİK
Sultandağı'nın güney kesiminde, aynı zamanda ilçemizin ismini aldığı Sultan Dağları yer alırken kuzey kesiminde düz tarım alanları büyük yer kaplamaktadır. Bu durum, ilçedeki arazi kullanımını yakından etkilemiş ve halkımızın geçim kaynağını da büyük ölçüde belirlemiştir. Yöremizin su kaynakları bakımından zengin olması, kışın yağan karların Sultandağlarından eriyerek ovaya gelmesi, tarımsal faaliyetlerin gelişimine etki etmiştir. İlçe alanı içerisinde tarım alanları da doğal koşullardan fazlaca etkilenmiştir.
Özellikle Sultan Dağları eteklerinde tarım alanlarının yoğunlaştığı, bu yoğunluğun ilçenin kuzey kesimlerinde azaldığı görülmektedir. İlçemizde tarım ve bahçecilik/meyvecilik önemli gelir kaynağıdır. Meyve üretim alanı 4763 hektardır. Sultandağlarının etekleri ile demiryolu ve Akşehir Gölü arasında kalan sulanabilir alanlarında meyvecilik, ilçenin diğer bölümlerinde ise hububat ekimi yapılmaktadır. İlçemizin kuzeyinde bulunan dağlık ve kırsal alandaki halkın geçim kaynağı ise büyük oranda kuru tarıma dayalıdır.
Kiraz, Vişne, Elma üretimi ilçe ekonomisinin temelini oluşturmaktadır. Kiraz üretiminin %80'i ihracata gitmekte olup, elma ve vişne daha ziyade iç piyasaya sürülmekte, kalan kısmı da ilçede (Dereçine Kasabasında) bulunan Morello meyve suyu ve konservecilik fabrikalarında değerlerdirilmektedir. Dünyanın en güzel ve en kaliteli Napolyon (ziraat900) kirazı, Fransa, Hollanda, İngiltere, Almanya ve Belçika'ya ihraç edilmektedir. İlçede ayrıca iç piyasaya sürülen ve getirisi daha az olan kayısı, erik ve ceviz üretimi de yapılmaktadır. Ekilebilir arazi 18.260, nadasa bırakılan 12.630, meyvelikler 33.156, sebzelik arazi ise 22 hektardır. Buna bağ sahası da eklenince tarıma elverişli arazi toplamı 35.579 hektardır.
Çayır ve mera alanı 14.967, tarım dışı arazi 7.477 hektardır. İlçede 10.350 hektar orman vardır. Bu orman varlığının tamamı Sultandağları üzerinde yer almaktadır. Ormanlarımızın kalitesi her geçen gün daha da iyi hale gelmektedir.
İlçede meyveciliğin yanında daha çok buğday, arpa, pancar, mercimek, fasulye, haşhaş, nohut ve kimyon üretimi yapılmaktadır. Tarla ve nadas arazilerin toplam alanı 34.832 hektardır. Yıllık tahıl üretimi 100 bin tona yakındır. Çoğu kurak arazide en çok buğday, arpa ve mercimek üretilir. İlçemiz, Türkiye tahıl üretiminin binde beşini karşılamaktadır.
KİRAZIN BAŞKENTİ SULTANDAĞI
İlçemizin en önemli ihraç meyvesi kirazdır. Bölgede "gılli" ve "karaballı" olarak bilinen kirazlar kozmetik, ilaç ve gıda sanayisinde kullanılmaktadır. Kirazın meyvesi, yaprağı, sapı ve çekirdeği ayrı ayrı değerlendirilmektedir. İlçemizin yıllık kiraz üretimi 40 bin tondur. Afyonkarahisar'da mermerden sonra ikinci sırada kiraz ihracatı gelmektedir. Sultandağı’nın Dereçine kasabasında 1935'li senelerde (Kesimoğulları ve Eyüboğulları aileleri) başlayan kiraz üretimi, 1980’lerden sonra merkez ilçe ile birçok köy ve kasabada yaygınlaşıp kapama şeklinde büyük kiraz bahçeleri kurulmuştur. 1990'larda ise bir dönem kiraz üreticilerinin çok iyi paralar kazanması üzerine birçok vatandaşımız arpa, buğday ve haşhaş tarlalarını büyük ümitlerle kiraz bahçelerine dönüştürmüştür. Dünyaca ünlü Afyonkarahisar Sultandağı kirazı iki yıl önce yapılan çalışmalar sonrasında Tadiki markasını alarak tescil edildi. Tadiki kirazı, ülkemizde büyük zincir marketlerde satılmaktadır. Tadiki adıyla tescillenen kiraz (ziraat 900) Avrupa'ya, Ortadoğu'ya, Çin'e ve Amerika'ya ihraç edilmektedir. Yılda üretilen kirazın yüzde 60'ı ihraç ediliyor. Türkiye'nin kiraz ihracatı yılda 60 bin ton civarında. Sultandağı, ülke ihracatının yüzde 30'unu karşılıyor. Her ihraç edilen üç kirazdan birisi Tadiki kirazı olarak yurt dışına gidiyor. Göl ve dağ havası içinde adeta bir klima havası etkisinde yetişen kirazların, aroma ve renk ve koku olarak hiçbir kiraza benzemiyor. Sultandağı'nda 2 bin 500 kiraz üreticisi 22 bin hektarlık alanda kiraz üretimi yapıyor. Aileler geçimini kirazdan sağlıyor. Şehir dışından insanlar günlük yevmiye ile Sultandağı'na mevsimlik işçi olarak kiraz toplamaya gelmekte ve çalışmaktadır. Son yıllarda doğu illerinden gelen mevsimlik tarım işçilerine Suriyeli mülteciler de eklenmiştir. Ülkemizdeki Suriyeli mülteciler yoğun bir şekilde ilçemize gelmektedir.